Blog

Giriş

Metaverse, merkezi olmayan bir sanal evren yaratmayı amaçlayan bir blok zinciridir. Bu evren(ler), dijital varlık işlemleri için bir platform olmanın yanı sıra sanal varlıkların dağıtılması, ticareti ve depolanması için bir araç olarak tasarlanmıştır. Bu yazımda, Metaverse’in pazarlama ve reklamcılık üzerindeki potansiyel etkisini birlikte keşfedeceğiz.

Metaverse, dijital olan her şey için olduğu gibi insanoğlu için de oldukça yeni sayılabilecek bir platformdur. Bu kavram, sadece çevrimiçi iletişim kurmaktan ziyade hemen hemen istediğiniz her şeyi bugün hayal etmesi neredeyse imkansız bir şekilde yapabileceğiniz daha kapsamlı ve somutlaştırılmış bir internet deneyimi olarak tarif edilebilir. Metaverse özetle; arkadaşlarınızla ve ailenizle bağlantı kurmayı, birlikte oyun oynamayı ve etrafınızdaki dünya(lar)ı keşfetmeyi, iş fırsatlarını, yeni şeyler öğrenmeyi, alışveriş yapmayı ve tüm bu deneyimleri yaşarken sizi eğlendirmeyi kapsar.

Metaverse Nedir?

Yukarıda da değindiğim gibi Metaverse, merkezi olmayan sanal evrenlerde, günlük hayatımızda yaptığımız ve yapamadığımız her şeyi sanal gerçeklik deneyiminde sunan platformalara verilen isimdir. Metaverse’de bulunan araçları kullanarak kendi 3 boyutlu dünyalarınızı ve içeriklerinizi oluşturabileceğiniz gibi oluşturduğunuz bu içerikleri diğer kullanıcılarla paylaşabilir, satabilir ve kiralayabilirsiniz. Tüm bu işlemleri internet tarayıcınızdan yapabileceğiniz gibi farklı uygulamalar üzerinden de gerçekleştirebilirsiniz.

Metaverse Nasıl Çalışır?

Metaverse, kullanıcıların avatarları aracılığıyla birbirleriyle ve çevreyle etkileşime girebilecekleri bir sanal gerçeklik ortamıdır. Avatarlar gerçek dünya kimlikleriyle bağlantılıdır, yani Metaverse’e girdiğinizde avatarınız sizin sanal dünyadaki temsilcinizdir!

Avatarınızın görünümünü, o görünüme uygun giysi ve aksesuarları seçerek özelleştirebilirsiniz. Avatarınızın her türlü fiziksel özelliğini ayarlayabilir, hayal gücünüze göre istediğiniz her hangi bir şekilde (insan, hayvan, bitki, uzaylı, sebze, meyve, …..) oluşturabilirsiniz.

Metaverse’e girdikten sonra, sizinle benzer ilgi alanlarını paylaşan diğer insanlarla tanışmak da yeterince kolaydır. Örneğin: Çevrenizdeki tüm arkadaşlarınız evcil hayvan sahibi ancak siz alerjiniz olduğu için hayatınız boyunda hiç evcil hayvan edinemediniz. O zaman bunu neden sanal gerçeklik dünyasında yapmayasınız? Üstelik yaz tatiline çıkarken evcil hayvanınızı yanınızda götürme zorunluğunuz olmadığı gibi daha da önemlisi alerjik krizlere girmeden!

Tamam da bunun Dijital Pazarlama ile ne ilgisi var dediğiniz duyar gibiyim. O halde hemen o konuya da bir göz atalım.

Dijital Pazarlama Nedir?

Dijital pazarlama, dijital teknolojilerin pazarlamada kullanılmasıdır. Tüketicilere ulaşmak için interneti, sosyal medyayı, mobil cihazları ve diğer dijital araçları kullanan bir pazarlama şeklidir.

Dijital Pazarlama, sizden ürün veya hizmet satın alabilmeleri için müşterilerle iletişim kurmak için İnternet, e-posta ve sosyal medya platformları gibi diğer web tabanlı teknolojileri kullanan geleneksel pazarlamanın bir alt kümesidir.

PANDEMİDE UYGULANABİLECEK 6 BAŞARILI PAZARLAMA STRATEJİSİ ve NEDİR BU UGC? yazılarımda Dijital Pazarlamanın farklı dallarını ele almıştım. Eğer hala okumadıysanız bu yazılarıma da bir göz atmanızı tavsiye ederim.

Dijital Pazarlamanın Faydaları Nelerdir?

Dijital pazarlama, aşağıda özetlediğim maddeler de dahil olmak üzere kitlelere ulaşmak için dijital araçların ve teknolojilerin kullanılması faaliyetidir.

• Kişiselleştirilmiş içeriklerle bir ürün veya hizmet hakkında bilgi ararken, ihtiyaçlarınıza ve tercihlerinize uygun bir şekilde teslim edilmesini istersiniz. Pazarlamacılar, sizi neyin ilgilendirdiğini anlayarak ve mesajları buna göre uyarlayarak daha az kaynakla ve daha düşük maliyetlerle daha fazla müşteriye ulaşabilir.
• Kullanıcıların davranışlarına (göz atma geçmişi gibi) dayalı olarak alakalı hedeflenmiş reklamlar. Şirketler, web siteleri veya uygulamalarla önceki etkileşimlerden elde edilen verileri kullanarak, reklamları yalnızca yararlı olma olasılıkları yüksek olduğunda görünecek şekilde kişiselleştirebilir. Bu hamle, gereksiz reklam harcamalarını en aza indirirken dönüşümleri artırmaya yardımcı olur. Burada amaç, reklamını yaptığınız ürün veya hizmetin ihtiyaç duymayan kimselere gösterilmeyip sadece gerçekten potansiyel olan alıcılara gösterilmesidir!
• Pazarlama kampanyalarına harcanan her bir lira (ve olası satış başına maliyet gibi ROI ölçümlerinden) ölçümlenebilir. Dijital pazarlamaya yaptığınız her bir kuruşun size ne kadar kazandırıp kaybettirdiğini detaylı raporlar halinde gözlemleyebilirsiniz. Doğru uygulanmış bir dijital pazarlama stratejisi altın yumurtlayan tavuk gibidir. Hala bunun aksini düşünenleriniz var mı? Sanırım yok.. Harika! 🙂

Yazımın bu bölümüne kadar Metaverse ve Dijital Pazarlamayı ayrı ayrı ele alarak özetlemeye çalıştım. Şimdi bu ikisinin ortak noktada nasıl buluşabileceğine bakalım.

Metaverse’de Pazarlama

Metaverse’de pazarlama süreci ve yolları şu anda olduğundan farklı olacak. İnsanlar kendi deneyimlerini oluşturabilecek ve aynı alanda deneyimler oluşturan başka kullanıcılarla da etkileşime geçebilecekler. Bu durum, dijital pazarlamacıların hedef kitlelerine ulaşması ve onlara yeni ve heyecan verici bir şeyler sunması için birçok yeni fırsatı beraberinde getireceği anlamına geliyor.

Metaverse’de pazarlama yapmak için birçok şeyi düşünmemiz gerekiyor. Örneğin, insanların bu dijital dünyayı nasıl deneyimleyeceklerini ve nasıl hareket edeceklerini bilmek önemli. Görsel Mağazacılık İlkelerindeki “eye level is buy level” (göz hizasındaki ürün kendini sattırır) gibi pek çok motto sorgulanabilir hale gelecek belli ki.

Metaverse, dijital pazarlamanın geleceği olacak, çünkü dijital alanların kesiştiği birçok yeni trendi doğuracak. Benim öngörüme göre bazı yeni trendler şu şekilde olacak:

1. Kullanıcılar Kendilerini Sosyal Alanlarda Avatarlarıyla Temsil Edecek:

Kullanıcılar meta veri deposunda avatarlarla temsil edilir. Özelleştirilebilir veya bir öneri listesinden seçilebilirler, ancak bu öneriler de sizin bilgilerinize göre inşa edilmişlerdir. Bu nedenle Avatarınızın size benzemesi kaçınılmaz olacak.

Avatarlar, kişiliğinizi Metaverse’de hızlı bir şekilde göstermenin en ideal yoludur. Satırlar dolusu Biyografi yazmanıza gerek kalmadan sizi kendiniz olarak orada temsil etmenize yarıyor. Ziyaretçiler avatarınızın hareket ettiğini, konuştuğunu ve bir şeyler yaptığını ve hatta diğer avatarlarla etkileşime ne şekilde girdiğini görebilir ve tıpkı gerçek hayatta olduğu gibi sizin hakkınızda fikir sahibi olmalarına şans tanır.

2. Sanal Mülkler Dijital ve Gerçek Mülkler Gibi Alınıp Satılacak:

Fiziksel veya dijital mülkte olduğu gibi blok zincirinde (Metaverse) sanal mülk satın alabilir ve satabilirsiniz. Sanal mülk, büyüleyici bir varlık sınıfıdır ve tokenlaştırılabilmesi* de ayrı bir heyecan kaynağıdır. Kullanıcı olarak kendi varlıklarınızı oluşturabilir ve bunları satabilirsiniz.

* Token kavramına yabancı okurlarım için ufak bir bilgilendirme: NFT (non-fungible token) Nitelikli Fikri Tapu olarak Türkçe’ye çevrilebilir. NFT; dijital bir varlığın benzersiz olduğunu ve bu nedenle birbirinin yerine geçemeyeceğini onaylayan, blok zinciri adı verilen bir dijital defterde depolanan veri birimidir. NFT’ler, fotoğraflar, videolar ve ses gibi dijital dosyalarla ilişkilendirilebilir. NFT’ler, sahibine telif hakkından ayrı bir sahiplik kanıtı sağlamak için blok zincirlerinde izlenir.

3. 3D Telepresence için AR veya VR Gözlükleri Kullanmak

3D telepresence, teknolojiyi kullanma şeklimizi değiştirecek olan bir trend. Herkes, bir ekranda suratların olduğu bir listeye bakmakla kalmayıp, paylaşılan bir alan duygusu içinde dünyayı birlikte görebilecek ve deneyimleyebilecek.

VR veya AR gözlükleri aracılığıyla 3D telepresence, hayatı deneyimlemenin yeni bir yolu ve yapılabilecek şeylerin sınırının olmadığını düşündüğümüzde gerçek hayattan daha bile iyi bir tecrübe gibi! Metaverse konusunda okuduğum sayısız makale ve blog yazsında sanal gerçeklikte yapılabilecek bir sürü örnek vardı. Ancak ben Metaverse’ün daha esamesi okunmuyorken, sanal gerçeklik gözlükleri henüz bugün bildiğimiz şekliyle piyasada yokken olan bir fikrimden örnek vermek istiyorum. 2000’li yılların başında online alışveriş tecrübesini bir üst seviyeye çıkarma fikriyle yanıp tutuşuyordum. Bir AVM’de gördüğüm kıyafetin bedenlerinin o mağazada kalmaması, eve alınacak bir mobilyanın istediğimiz duvara sığıp sığmayacağı endişesi, almak istediğimiz bir perdenin duvarlarımızın rengiyle uyup uymayacağı gibi bir çok deneyime dayalı alışveriş serüvenini kullanıcılara ürünü almadan önce sanal olarak yaşatmak istiyordum. Bunu yaparken kendi evimi mimari olarak dijitale taşımak ve almak istediğim ürünü önce kendi evimde görmek ve daha sonra satın alma işlemini bu sanal ortamdan çıkmadan tamamlamak harika bir fikirdi. Böylece eve aldığım mobilya hem dijital evimde yer alacak hem de gerçek hayattaki evime teslim edilecek. Salonumdaki mobilyaların yerini fiziksel olarak değiştirmeden önce sanal evimde istediğim değişikliği yaprak sığıp sığmayacağını, renk olarak uyup uymayacağını önceden görebilecetim. Almak istediğim kıyafetin benim bedenim üzerime uyup uymayacağını deneyimleyebilecektim. Metaverse ile birlikte artık bunların hepsini yapmak mümkün hale geliyor.

Peki ama Dijital Pazarlama için Olmazsa Olmaz Metriklere nasıl ulaşacağız?

Dijital Pazarlama’da en önemli şeyin veri toplamak, analiz etmek, yorumlamak ve bu verilere göre pazarlama stratejisini düzenlemek olduğuna daha önceki yazılarımda değinmiştim. Peki ama söz konusu Metaverse, sanal dünyalar ve buradaki dijital pazarlama faaliyetleri olduğunda hayati önem taşıyan bu metrikleri nasıl ölçümleyebileceğiz?

Cevap, VR/AR teknolojisi aracılığıyla bir deneyim veya ürünle etkileşime girerken kullanıcı etkileşiminin bir göstergesi olarak kullanılabilecek yeni metriklerin oluşturulmasında yatmaktadır. Bu metrikler, her bir platforma yerleştirilmiş sensörler (ör. akıllı telefon uygulamaları) tarafından sağlanan gerçek zamanlı verilere dayanmalıdır. Bu, birinin cihaz ekranında bir şeye bakmak için ne kadar zaman harcadığı veya zaman içinde belirli uygulamaları ne sıklıkta kullandığı gibi metriklerin ölçülmesinin, bu etkileşimler sırasında neyin iyi çalıştığına dair değerli bilgiler sağlayabileceği anlamına gelir.

Lütfen siz de bu konudaki fikirlerinizi aşağıdaki yorumlar kısmından benimle paylaşın.